Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018
Mae Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 yn gwneud darpariaeth ar gyfer fframwaith statudol newydd i gefnogi plant a phobl ifanc sydd ag anghenion dysgu ychwanegol. Roedd hyn yn disodli’r ddeddfwriaeth flaenorol yn ymwneud ag anghenion addysgol arbennig ac asesu plant a phobl ifanc ag anawsterau dysgu a/neu anableddau mewn addysg a hyfforddiant ôl-16.
Caiff cynllun statudol newydd, o’r enw ‘cynllun datblygu unigol’ ei gyflwyno yn lle’r cynlluniau addysg statudol ac anstatudol blaenorol ar gyfer plant a phobl ifanc sy’n dod o dan y Ddeddf. Rhoddir hawl i blant a phobl ifanc, a’u rhieni, apelio mewn cysylltiad â’r cynllun statudol newydd hwn i Dribiwnlys Addysg Cymru. Dyma’r enw newydd ar Dribiwnlys Anghenion Addysgol Arbennig Cymru, sy’n cael ei ddisodli ganddo.
Ochr yn ochr â’r Ddeddf ceir cod ymarfer ar anghenion dysgu ychwanegol, sy’n cynnwys gofynion pellach ar gyfer cyrff a chanllawiau ar y ffordd y maent i arfer eu swyddogaethau, yn cynnwys sut y dylid cynnal asesiadau a gwneud penderfyniadau ynghylch darpariaeth.
Mae’r Ddeddf hefyd yn gwneud darpariaeth benodol ar gyfer categorïau penodol o blant, fel plant sy’n derbyn gofal a phlant a phobl ifanc sy’n cael eu cadw’n gaeth. Mae hefyd yn manylu ar y ffordd y dylid trin personau sydd yn ardal awdurdod lleol yn Lloegr ond wedi eu cofrestru mewn ysgol a gynhelir yng Nghymru neu wedi eu cofrestru fel myfyrwyr mewn sefydliad addysg bellach yng Nghymru.
Ceir darpariaethau hefyd yn ymwneud â’r gofyniad i hysbysu plentyn am fater neu i roi copi o ddogfen i blentyn, a’r modd y dylai plant nad ydynt yn meddu ar y galluedd i ddeall gael eu trin.
Lluniodd y Senedd Grynodeb o’r Ddeddf, sy’n rhoi trosolwg defnyddiol pellach, ac mae’r Nodiadau Esboniadol i’r Ddeddf yn rhoi sylwebaeth fanwl ar y darpariaethau amrywiol.
Dod i rym
Daeth adrannau 1, 97, 98, 99, 100 a 101 i rym ar 25 Ionawr 2018, sef y diwrnod ar ôl i’r Ddeddf gael y Cydsyniad Brenhinol, yn unol ag adran 100(1). Daeth paragraff 5 o Atodlen 1 i rym ar ddiwedd y cyfnod o ddau fis sy’n dechrau â’r diwrnod y cafodd y Ddeddf y Cydsyniad Brenhinol, yn unol ag adran 100(2). Daw gweddill darpariaethau’r Ddeddf hon i rym ar ddiwrnod a bennir gan Weinidogion Cymru mewn gorchymyn a wneir drwy offeryn statudol, yn unol ag adran 100(3). Mae’r gorchmynion a ganlyn wedi eu gwneud:
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 1) 2020
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 2) 2021
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 3 a Darpariaethau Trosiannol a Darpariaethau Arbed) 2021 (wedi ei ddirymu)
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 4 a Darpariaethau Trosiannol a Darpariaethau Arbed) 2021 (wedi ei ddirymu)
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 3 a Rhif 4 a Darpariaethau Trosiannol a Darpariaethau Arbed) (Diwygio) 2021 (wedi ei ddirymu)
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Diwygiadau i Orchmynion Cychwyn Rhif 2, Rhif 3 a Rhif 4) 2021
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Diwygio Gorchymyn Cychwyn Rhif 2 a Dirymu Gorchymyn Cychwyn Rhif 3 a Gorchymyn Cychwyn Rhif 4) 2021
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 5 a Darpariaethau Trosiannol a Darpariaethau Arbed) 2021
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 6 a Darpariaethau Trosiannol a Darpariaethau Arbed) 2021
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 7) 2021
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Diwygio Gorchymyn Cychwyn Rhif 5 a Gorchymyn Cychwyn Rhif 6) 2021
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Diwygio Gorchymyn Cychwyn Rhif 5 a Gorchymyn Cychwyn Rhif 6) 2022
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 8 a Darpariaethau Trosiannol a Darpariaethau Arbed) 2022
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 9 a Darpariaethau Trosiannol a Darpariaethau Arbed) 2022
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 10) 2022
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 11) 2022
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 12) 2022
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 13 a Darpariaethau Trosiannol a Darpariaethau Arbed) 2022
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 14 a Darpariaethau Trosiannol a Darpariaethau Arbed) 2022
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Cychwyn Rhif 15) 2022
- Gorchymyn Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Diwygio Gorchmynion Cychwyn Rhif 5, Rhif 6, Rhif 8, Rhif 13 a Rhif 14) 2023
Is-ddeddfwriaeth a wnaed o dan y Ddeddf:
Ystyriaeth y Senedd o’r ddeddfwriaeth:
Cyflwynwyd y Bil ar 12 Rhagfyr 2016 gan Alun Davies AS, a oedd yn Weinidog y Gymraeg a Dysgu Gydol Oes ar y pryd.
Mae rhagor o wybodaeth am y Bil ar gael ar wefan y Senedd, gan gynnwys cofnod o hynt y Bil drwy’r Senedd a’r Memorandwm Esboniadol a luniwyd gan Lywodraeth Cymru (fel y cafodd ei ddiwygio ar ôl Cyfnod 3).
Cafodd y Ddeddf y Cydsyniad Brenhinol ar 24 Ionawr 2018.
Erthyglau cysylltiedig
- Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) | LLYW.CYMRU
- Gweithredu Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018: canllaw technegol | LLYW.CYMRU
- Canllawiau i sefydliadau ôl-16 arbennig annibynnol | LLYW.CYMRU